Choroby układu sercowo-naczyniowego to główna przyczyna przedwczesnej umieralności na świecie i w Polsce.

 

Choroby układu sercowo- naczyniowego w tym choroba niedokrwienna serca. miażdżyca, udar mózgu są pierwszą przyczyną przedwczesnej umieralności w krajach wysoko rozwiniętych, w tym w Polsce.

Podwyższone stężenie cholesterolu całkowitego i cholesterolu frakcji LDL są ważnym i modyfikowalnym w zakresie stylu życia czynnikiem ryzyka chorób sercowo- naczyniowych.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zgodnie z wytycznymi towarzystw kardiologicznych u wszystkich osób zaleca się zdrową dietę, jako podstawę prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego.

 

Fitosterole roślinne a choroby układu krążenia

Fitosterole, które naturalnie występują w olejach roślinnych,  w mniejszych ilościach w warzywach i owocach wykazują działanie prewencyjne w chorobach układu sercowo – naczyniowego, a ich mechanizm działania polega na rywalizacji z cholesterolem o wchłanianie jelitowe, wpływając w ten sposób na stężenie cholesterolu całkowitego.

Do produktów będących bogatym źródłem steroli roślinnych zaliczamy:

• otręby ryżowe,
• oleje: kukurydziany, sezamowy, słonecznikowy,
• orzechy,
• rośliny strączkowe.

Efekt terapeutyczny uzyskuje się po spożyciu około 2g steroli/stanoli roślinnych dziennie, a dietoterapia powinna trwać przynajmniej 3 tygodnie. Nadmierne spożycie steroli roślinnych może skutkować obniżeniem stężenia karotenoidów.

Jednonienasycone kwasy tłuszczowe

Dieta bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe poprawia insulinowrażliwość, a także obniża stężenie TG, zwłaszcza w okresach poposiłkowych.

Dobrym źródłem jednonienasyconych kwasów tłuszczowych są:

• oliwa z oliwek,
• orzechy- pistacjowe, laskowe, migdały,
• orzeszki ziemne,
• awokado.

Ważna jest nie tyle ilość spożywanych tłuszczów, co ich rodzaj.

• Nasycone kwasy tłuszczowe powinny stanowić mniej niż 10% całkowitej energii zawartej w pożywieniu ( w szczególnych przypadkach <7%).
• Nienasycone kwasy tłuszczowe typu trans powinny stanowiść mniej niż 1 %, a najlepiej, gdyby mogły  w ogóle być wykluczone z diety.  Są one szczególnie szkodliwe z powodu niekorzystnego wpływu na stężenie cholesterolu całkowitego ( wzrost) i frakcji HDL ( spadek).

Kwasy omega- 3 

Głównym źródłem kwasów omega-3 są tłuste ryby morskie. Aby osiągnąć efekt protekcyjny, należy spożywać ryby przynajmniej 2 razy w tygodniu.

Zachęcam do przeczytania kilku słów na temat – Łosoś – jeść czy nie…

Orzechy.

Wiele źródeł podaje, że spożycie już kilku orzechów dziennie powoduje obniżenie ryzyka chorób CVD ( nawet o 30%). Nie można jednak zapomniać o wysokiej gęstości energetycznej orzechów.

Redukcja masy ciała a choroby serca

Nawet niewielka redukcja masy ciała ( 5-10% masy wyjściowej), u osób z nadwagą lub otyłością poprawia zaburzenia lipidowe i pozytywnie wpływa na zmniejszenie ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego.  Regularne ćwiczenia o umiarkowanym nasileniu wraz z redukcją masy ciała są skuteczne w prewencji cukrzycy typu 2 i poprawie nieprawidłowości metabolicznych.

 

 

Więcej informacji na tematy chorób sercowo-naczyniowych znajdziesz T U T A J.

 

---

Podwyższone ryzyko chorób układu krążenia, CVD.

	Podwyższone ryzyko na CVD
1	Osoby o niskich dochodach
2	Prowadzące siedzący tryb życia
3	Otyłość, zwłaszcza otyłość brzuszna
4	Cukrzyca ( u kobiet wrasta ryzyko 5 krotnie, u mężczyzn 3 krotnie)
5	Niskie stężenie cholesterolu HDL
6	Upośledzona czynność nerek

 

Przeciwne znaczenie ma bardzo wysokie stężenie cholesterolu HDL i długowieczność w wywiadzie rodzinnym. Prawidłowe wartości HDL dla kobiet >=45mg/dl, u mężczyzn >=40mg/dl.

 

Szczególne wskazania do wykonania badania profilu lipidowego.

 

	WYKONANIE PROFILU LIPIDOWEGO WSKAZANY JEST U OSÓB Z:
1	Cukrzycą typu 2
2	Rozpoznaną chorobą sercowo-naczyniową
3	Nadciśnieniem tętniczym
4	Paleniem papierosów
5	Otyłością, a zwłaszcza otyłością brzuszną
6	Obciążonym wywiadem rodzinnym
7	Przewlekłą chorobą nerek i chorobą zapalną

 

Wpływ stylu życia na profil lipidowy.

 

	WPŁYW OKREŚLONYCH CZYNNIKÓW STYLU ŻYCIA NA PROFIL LIPIDOWY
1	Zmniejszenie spożycia nasyconych kwasów tłuszczowych
2	Zmniejszenie spożycia izomerów trans
3	Redukcja masy ciała ( u osób z nadwagą i otyłością)
4	Zmniejszenie spożycia węglowodanów łatwo przyswajalnych
5	Zmniejszenie podaży soli kuchennej w codziennej diecie
6	Zaprzestanie palenia papierosów
7	Zwiększenie regularnej aktywności fizycznej
8	Zwiększenie w diecie udziału kwasów omega – 3 ( tłuste ryby morskie)
9	Zwiększenie w diecie udziału jednonienasyconych kwasów tłuszczowych
10	Zastosowanie żywności bogatej w sterole/stanole roślinne
11	Zwiększenie spożycia żywności bogatej w błonnik ( zwłaszcza frakcji rozpuszczalnej)
12	Włączenie do diety czosnku ( 1-2 ząbki dziennie)

 

Do oszacowania ryzyka sercowo- naczyniowego zostały stworzone tablice  SCORE (Pol- SCORE), które oszacowują 10- letnie ryzyko wystąpienia zgonu z powodu choroby sercowo- naczyniowej.

 

---

• Tekst ma charakter wyłącznie informacyjny. Ważne jest indywidualne podejście, dlatego po właściwą poradę należy udać się osobiście do specjalisty.

 

• Źródła: Na podstawie materiałów i wytycznych PTK, a także standardów post. dietetycznego w kardiologii PTD

 

• Poradnictwo dietetyczne
• Dietetyk Katowice
• ul. Staromiejska

 

• Dietetyk Pszczyna
• ul. Katowicka 55

 

• Dietetyk Tychy

 

• Dieta-on line