Niedokrwistość, anemia

Czy czujesz się zmęczony, nie możesz skupić uwagi albo szybko się męczysz…..

 

Typowymi objawami niedokrwistości są zawroty głowy, brak koncentracji, szybkie męczenie się, pogorszenie pamięci, nerwowość, czasami  duszność, a nawet omdlenia. Inne objawy, które wstępują już po dłuższym okresie to: łamliwość paznokci i pieczenie języka.

 

Najczęstsze przyczyny niedokrwistości:

 

• Niedostateczne spożycie żelaza ( niedokrwistość niedobarwliwa, mikrocytarna),
• Niedostateczne spożycie folianów – kwasu foliowego ( niedokrwistość megaloblastyczna, makrocytarna),
• Niedobór kobalamin ( witaminy B12) (niedokrwistość makrocytarna),
• Niedobór pirydoksyny ( witaminy B6).

 

Stosując odpowiednio zbilansowaną dietę można skutecznie zapobiegać niedoborom składników odżywczych, również tych, które wywołują niedokrwistość –  o ile ich niedobór wynika z wadliwego żywienia, nie z przyczyn zdrowotnych.

Niedobór każdego składnika  zakłóca procesy życiowe komórek, tkanek i w rezultacie całych narządów, prowadząc do określonych schorzeń. Niedostateczna podaż żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego, a także innych związków znacząco zwiększa ryzyko niedokrwistości. Należy mocno zaznaczyć, że nie ma jednego składnika żywności, który byłby ważniejszy od pozostałych i bardziej od nich wartościowy, ponieważ każdy spełnia określone funkcje, a jego brak w konsekwencji wywoła kaskadę problemów zdrowotnych.

Dieta w anemii musi obfitować w pełnowartościowe białko, witaminy i składniki mineralne, których źródeł należy szukać w żywności. Dobrze skomponowany posiłek będzie źródłem wszystkich tych składników: białka ( chude mięso, ryby, jajka), węglowodanów ( ziemniaki, makarony pełnoziarniste, ryż brązowy, kasze), zdrowych tłuszczów ( oliwy z oliwek, oleju rzepakowego) i oczywiście warzyw ( najlepiej w postaci świeżych surówek). Taki posiłek dostarczy nam wszystkich składników, które wzajemnie będą się uzupełniały i zwiększały przyswajalność żelaza i innych witamin.

 

 

Niedokrwistość z niedoboru żelaza ( niedobarwliwa)

 

Około 80 % przypadków niedokrwistości wynika z niedoboru żelaza. Niedokrwistość ta najczęściej dotyczy kobiet w wieku rozrodczym, a także niemowląt i dzieci do 3 roku życia. Niektóre badania oceniają, że u 10% europejskich kobiet występuje niedokrwistość właśnie z niedoboru żelaza.

 

Przyczyn niedokrwistości z niedoboru żelaza może być wiele:

 

• Utrata krwi w czasie miesięcznych krwawień,
• Utrata krwi z powodu krwotoku, urazu, zabiegu operacyjnego,
• Niewystarczające wchłanianie żelaza ( spowodowane np. celiakią lub schorzeniami jelit),
• Ciąża i czas karmienia piersią,
• Przewlekłe krwawienia z przewodu pokarmowego ( wrzody żołądka, hemoroidy, nowotwory),
• Pasożyty przewodu pokarmowego,
• Nieodpowiednia dieta uboga w produkty zawierające żelazo oraz warzywa i owoce.

 

Niedokrwistość a żelazo

 

W żywności występują dwa rodzaje żelaza:

 

• hemowe – w produktach zwierzęcych (wchłania się zdecydowanie lepiej niż niehemowe),
• niehemowe – w produktach roślinnych, jego wchłanialność jest niestety zdecydowanie niższa.

 

Przyswajalność żelaza zwiększa:

• kwas askorbinowy – witamina C, produkty bogate w witaminę C: natka pietruszki, czerwona papryka, kapusta…,
• kwas cytrynowy,
• fruktoza – podstawowym źródłem fruktozy są owoce,
• laktoza – cukier będący składnikiem mleka,
• niektóre aminokwasy – białka zawarte w chudym mięsie , rybach….

 

Aby zwiększyć przyswajanie żelaza należy jeść dużo świeżych warzyw, które najlepiej łączyć  z posiłkami mięsnymi, rybnymi.

 

Przyswajalność żelaza obniża:

• kofeina ( kawa naturalna),
• teina ( herbaty czarne, zielone),
• błonnik pokarmowy ( w dużych ilościach może obniżać wchłanialność żelaza) – produkty gruboziarniste, niskoprzetworzone produkty zbożowe, otręby,

 

Aby nie zakłócać przyswajania żelaza nie należy łączyć posiłków mięsnych z kawą naturalną,  mocną herbatą i czerwonym winem ( które jest bogate w garbniki).

 

 

 

Niedokrwistość, anemia megaloblastyczna

 

Niedokrwistość a Witamina B12

Niedobór witaminy B12 może występować zwłaszcza u ścisłych wegetarian lub wegan, ale również u osób starszych, u osób ze schorzeniami przewodu pokarmowego i nadużywających alkohol, a także w chorobach pasożytniczych ( przy zarażeniu bruzdogłowcem szerokim).

Główne źródła witaminy B12 to: wątróbka, nerki, serca, mięso zwłaszcza wołowe, ostrygi i żółtka jaj.

Niedokrwistość a Kwas foliowy

Dobre źródła kwasu foliowego ( którego dużo większe  zapotrzebowanie występuje u kobiet planujących ciążę i będących już w ciąży)  to warzywa zielonolistne, żółtka jaj, drożdże.

 

 

 

Posiłek uzupełniający żelazo:

 

Wątróbka – tradycyjnie

Składniki:

• 2-3 wątróbki drobiowe
• 1 mała/ średnia cebula
• 1 łyżka oleju rzepakowego lub masła klarowanego
• 1 łyżka mąki

 

Wątróbkę myjemy pod bieżącą wodą, osuszamy, a następnie oprószamy mąką. Cebulę kroimy w plasterki lub w kosteczkę. Na rozgrzany na patelni olej nakładamy wątróbkę i cebulę. Smażymy, po kilku minutach odwracamy i nadal smażymy. Podajemy z ziemniakami i surówką.

Wątróbkę solimy dopiero po usmażeniu ( gdy zrobimy to wcześniej mięso zrobi się twarde).

 

---

Jeśli podobał Ci się nasz tekst, zmotywuj nas do działania i polub nas 🙂

 

• Tekst ma charakter wyłącznie informacyjny, a po właściwą poradę zawsze należy udać się do specjalisty. 

 

Dieta on-line

 

Dietetyk Katowice, Pszczyna, Tychy - kontakt