Niedokrwistość, anemia
Czy czujesz się zmęczony, nie możesz skupić uwagi albo szybko się męczysz…..
Typowymi objawami niedokrwistości są zawroty głowy, brak koncentracji, szybkie męczenie się, pogorszenie pamięci, nerwowość, czasami duszność, a nawet omdlenia. Inne objawy, które wstępują już po dłuższym okresie to: łamliwość paznokci i pieczenie języka.
Najczęstsze przyczyny niedokrwistości:
- Niedostateczne spożycie żelaza ( niedokrwistość niedobarwliwa, mikrocytarna),
- Niedostateczne spożycie folianów – kwasu foliowego ( niedokrwistość megaloblastyczna, makrocytarna),
- Niedobór kobalamin ( witaminy B12) (niedokrwistość makrocytarna),
- Niedobór pirydoksyny ( witaminy B6).
Stosując odpowiednio zbilansowaną dietę można skutecznie zapobiegać niedoborom składników odżywczych, również tych, które wywołują niedokrwistość – o ile ich niedobór wynika z wadliwego żywienia, nie z przyczyn zdrowotnych.
Niedobór każdego składnika zakłóca procesy życiowe komórek, tkanek i w rezultacie całych narządów, prowadząc do określonych schorzeń. Niedostateczna podaż żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego, a także innych związków znacząco zwiększa ryzyko niedokrwistości. Należy mocno zaznaczyć, że nie ma jednego składnika żywności, który byłby ważniejszy od pozostałych i bardziej od nich wartościowy, ponieważ każdy spełnia określone funkcje, a jego brak w konsekwencji wywoła kaskadę problemów zdrowotnych.
Dieta w anemii musi obfitować w pełnowartościowe białko, witaminy i składniki mineralne, których źródeł należy szukać w żywności. Dobrze skomponowany posiłek będzie źródłem wszystkich tych składników: białka ( chude mięso, ryby, jajka), węglowodanów ( ziemniaki, makarony pełnoziarniste, ryż brązowy, kasze), zdrowych tłuszczów ( oliwy z oliwek, oleju rzepakowego) i oczywiście warzyw ( najlepiej w postaci świeżych surówek). Taki posiłek dostarczy nam wszystkich składników, które wzajemnie będą się uzupełniały i zwiększały przyswajalność żelaza i innych witamin.
Niedokrwistość z niedoboru żelaza ( niedobarwliwa)
Około 80 % przypadków niedokrwistości wynika z niedoboru żelaza. Niedokrwistość ta najczęściej dotyczy kobiet w wieku rozrodczym, a także niemowląt i dzieci do 3 roku życia. Niektóre badania oceniają, że u 10% europejskich kobiet występuje niedokrwistość właśnie z niedoboru żelaza.
Przyczyn niedokrwistości z niedoboru żelaza może być wiele:
- Utrata krwi w czasie miesięcznych krwawień,
- Utrata krwi z powodu krwotoku, urazu, zabiegu operacyjnego,
- Niewystarczające wchłanianie żelaza ( spowodowane np. celiakią lub schorzeniami jelit),
- Ciąża i czas karmienia piersią,
- Przewlekłe krwawienia z przewodu pokarmowego ( wrzody żołądka, hemoroidy, nowotwory),
- Pasożyty przewodu pokarmowego,
- Nieodpowiednia dieta uboga w produkty zawierające żelazo oraz warzywa i owoce.
Niedokrwistość a żelazo
W żywności występują dwa rodzaje żelaza:
- hemowe – w produktach zwierzęcych (wchłania się zdecydowanie lepiej niż niehemowe),
- niehemowe – w produktach roślinnych, jego wchłanialność jest niestety zdecydowanie niższa.
Przyswajalność żelaza zwiększa:
- kwas askorbinowy – witamina C, produkty bogate w witaminę C: natka pietruszki, czerwona papryka, kapusta…,
- kwas cytrynowy,
- fruktoza – podstawowym źródłem fruktozy są owoce,
- laktoza – cukier będący składnikiem mleka,
- niektóre aminokwasy – białka zawarte w chudym mięsie , rybach….
Aby zwiększyć przyswajanie żelaza należy jeść dużo świeżych warzyw, które najlepiej łączyć z posiłkami mięsnymi, rybnymi.
Przyswajalność żelaza obniża:
- kofeina ( kawa naturalna),
- teina ( herbaty czarne, zielone),
- błonnik pokarmowy ( w dużych ilościach może obniżać wchłanialność żelaza) – produkty gruboziarniste, niskoprzetworzone produkty zbożowe, otręby,
Aby nie zakłócać przyswajania żelaza nie należy łączyć posiłków mięsnych z kawą naturalną, mocną herbatą i czerwonym winem ( które jest bogate w garbniki).
Niedokrwistość, anemia megaloblastyczna
Niedokrwistość a Witamina B12
Niedobór witaminy B12 może występować zwłaszcza u ścisłych wegetarian lub wegan, ale również u osób starszych, u osób ze schorzeniami przewodu pokarmowego i nadużywających alkohol, a także w chorobach pasożytniczych ( przy zarażeniu bruzdogłowcem szerokim).
Główne źródła witaminy B12 to: wątróbka, nerki, serca, mięso zwłaszcza wołowe, ostrygi i żółtka jaj.
Niedokrwistość a Kwas foliowy
Dobre źródła kwasu foliowego ( którego dużo większe zapotrzebowanie występuje u kobiet planujących ciążę i będących już w ciąży) to warzywa zielonolistne, żółtka jaj, drożdże.
Posiłek uzupełniający żelazo:
Wątróbka – tradycyjnie
Składniki:
- 2-3 wątróbki drobiowe
- 1 mała/ średnia cebula
- 1 łyżka oleju rzepakowego lub masła klarowanego
- 1 łyżka mąki
Wątróbkę myjemy pod bieżącą wodą, osuszamy, a następnie oprószamy mąką. Cebulę kroimy w plasterki lub w kosteczkę. Na rozgrzany na patelni olej nakładamy wątróbkę i cebulę. Smażymy, po kilku minutach odwracamy i nadal smażymy. Podajemy z ziemniakami i surówką.
Wątróbkę solimy dopiero po usmażeniu ( gdy zrobimy to wcześniej mięso zrobi się twarde).
Jeśli podobał Ci się nasz tekst, zmotywuj nas do działania i polub nas 🙂
- Tekst ma charakter wyłącznie informacyjny, a po właściwą poradę zawsze należy udać się do specjalisty.
Dieta on-line
Dietetyk Katowice, Pszczyna, Tychy - kontakt
Napisz lub odpowiedz: